Η αίσθηση που έχουν εσωτερικεύσει ότι είναι ανεπαρκείς, τους οδηγεί σε δυσλειτουργικές συμπεριφορές που συχνά απομακρύνουν τους άλλους, επιβεβαιώνοντας έτσι την εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους και το περιβάλλον τους.
Η κατάθλιψη χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένα πρότυπα σκέψης, τα οποία στην πραγματικότητα συντηρούν την ασθένεια. Όταν υποφέρει κάποιος από κατάθλιψη, κυριεύεται από αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό του (αυτοκριτική), για τον κόσμο (αρνητισμός) και για το μέλλον (απελπισία). Αυτές οι σκέψεις όμως είναι καταστροφικές, γιατί συμβάλλουν στη διαμόρφωση της χαμηλής αυτοεκτίμησης και στη δημιουργία προβληματικών σχέσεων. Παράλληλα επηρεάζουν αρνητικά τη διάθεση και περιορίζουν τη θέληση του ατόμου να κάνει πράγματα, που θα συντελέσουν ώστε να νιώσει καλύτερα.
Η θεραπεία της κατάθλιψης μπορεί να γίνει με ψυχοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή ή συνδυασμός αυτών των δύο. Από τις ψυχοθεραπείες η γνωσιακή-συμπεριφορική έχει ξεχωρίσει τις τελευταίες δεκαετίες ως μια αποτελεσματική θεραπεία. Βασίζεται στην αρχή ότι τα αρνητικά μας συναισθήματα προέρχονται από τον τρόπο που ερμηνεύουμε τα γεγονότα στη ζωή μας.